Elŝuto

Ĉi tiu paĝo provizas bazajn JOSM-instalajn paŝojn kaj informojn pri problem-solvado. Por eklabori kun JOSM bonvolu vidi la paĝojn Introduction kaj Help. Kaj por tre kompleksaj aferoj vidu Instalaj Notoj.

Rekomenditaj opcioj

Starti josm.jnlp (plej nova testita versio)
Rekomendita versio, ĉiuj platformoj, aŭtomata ĝisdatigo al la plej nova testita versio ĉiumonate (kiel startigi).

Elŝuti josm-testitan.jar (testita versio 19439)
Ĉiuj platformoj (kiel ruli).

Ĉiuj elŝut-opcioj

Ĉiu monate la teamo de JOSM eldonas testitan version por elŝuto. La variantoj por MS Windows kaj Apple macOS estas konstruitaj sur ĉi tiu testita versio. Kiam vi alklakas josm.jnlp por lanĉi JOSM, vi ĉiam ricevos la plej novan testitan version. La mekanismo Web Start de Java estas la mekanismo malantaŭ ĉi tio.

Ĉiu nokte la konstru-sistemoj generas plej novan version. Ĉi tiuj versioj povas havi severajn erarojn. Sed plejparte ili ankaŭ funkcias bone. Por la plej nova versio ankaŭ haveblas Web Start-vario.

	Por ĉiuj operaciumoj							Disvolviĝo
Versio	Web Start	Elŝuto	Windows	Apple macOS	Ubuntu, Debian…	openSUSE	Arch Linux	Jar / Javadoc / Fonto
testita 19439	josm.jnlp	josm-tested.jar	josm-setup.exe josm-setup.msi ​Microsoft Store (vidu sube)	JOSM macOS .zip-pakaĵo aŭ (homebrew)	vidu sube	vidu sube	vidu sube	josm:19439
plej nova 19446	latest.jnlp	josm-latest.jar	vidu ​eldonaĵojn ĉe github	vidu ​eldonaĵojn ĉe github	vidu sube		vidu sube	Uzu momentfotojn
pli malnovaj		elŝuto/	vidu ​eldonaĵojn ĉe github	vidu ​eldonaĵojn ĉe github	pool/			testitaj versioj

Kiam vi rulas skriptojn, bonvolu unue kontroli ĉe plej nova, testita aŭ ĉiuj por redukti elŝutan bendolarĝon.

Forigi tradukojn
Se elŝuta grando estas problemo, haveblas pli malgrandaj dosieroj de la testita versio. Por elŝutoj enhavantaj nur la anglan, aldonu ?lang=en al la URL. Por inkludi unu tradukon, anstataŭigu en per la lingva kodo (en) kiun vi volas (minuskla unua litero, nur subtenataj lingvoj). Vi povas plue redukti la dosiergrandon forigante la subskriban informon per aldono de ?unsigned=1.

Linux-Deponejoj

JOSM bazita sur Debian ĉefe por Ubuntu

Ĉi tiu estas nia propra pakaĵa deponejo primare por Ubuntu. Ĝi ankaŭ devus funkcii kun aliaj Debian-bazitaj (precipe Ubuntu-bazitaj) distribuaĵoj, sed ni ne aktive testas kaj prizorgas iujn ajn distribuaĵojn krom Ubuntu.

La deponejo enhavas du pakaĵojn:

• josm – Provizas la testitan version (stabila). Anstataŭigas la pakaĵon el la oficiala deponejo de via distribuaĵo. La defaŭlta nomo de JOSM-dosierujoj estas agordita al JOSM.
• josm-latest – La plej nova versio (ĉiunokte). Povas esti instalita paralele al la josm-pakaĵo, do la defaŭlta nomo de JOSM-dosierujoj estas agordita al JOSM-latest.

Ambaŭ pakaĵoj provizas /etc/default/josm respektive /etc/default/josm-latest kiel agordodosieron por java-opcioj.

Krom la regula proceduro priskribita sube, pli malnovaj DEB-pakaĵoj povas esti mane elŝutitaj el la arkivoj.

Instalo

Redaktu la pakaĵan fontoliston /etc/apt/sources.list.d/josm.list:

sudo editor /etc/apt/sources.list.d/josm.list

kaj aldonu unu el la jenaj linioj laŭ via Ubuntu-Versio:

deb [signed-by=/etc/apt/keyrings/josm-apt.gpg] https://josm.openstreetmap.de/apt plucky universe
deb [signed-by=/etc/apt/keyrings/josm-apt.gpg] https://josm.openstreetmap.de/apt oracular universe
deb [signed-by=/etc/apt/keyrings/josm-apt.gpg] https://josm.openstreetmap.de/apt noble universe
deb [signed-by=/etc/apt/keyrings/josm-apt.gpg] https://josm.openstreetmap.de/apt jammy universe
deb [signed-by=/etc/apt/keyrings/josm-apt.gpg] https://josm.openstreetmap.de/apt focal universe
deb [signed-by=/etc/apt/keyrings/josm-apt.gpg] https://josm.openstreetmap.de/apt bionic universe

# Por aliaj Debian-bazitaj distribuaĵoj aldonu:
deb [signed-by=/etc/apt/keyrings/josm-apt.gpg] https://josm.openstreetmap.de/apt alldist universe

Alternative, ĉi tio povas esti farita per la jena unu-linio en Ubuntu (ne por Ubuntu-bazitaj distribuaĵoj kiel Linux Mint):

echo "deb [signed-by=/etc/apt/keyrings/josm-apt.gpg] https://josm.openstreetmap.de/apt $(lsb_release -sc) universe" | sudo tee /etc/apt/sources.list.d/josm.list > /dev/null

aŭ por Linux Mint:

echo "deb [signed-by=/etc/apt/keyrings/josm-apt.gpg] https://josm.openstreetmap.de/apt $(grep ^DISTRIB_CODENAME= /etc/upstream-release/lsb-release| awk -F = '{print $(2)}') universe" | sudo tee /etc/apt/sources.list.d/josm.list > /dev/null

Elŝutu la publikan ŝlosilon:

sudo curl https://josm.openstreetmap.de/josm-apt.key -o /etc/apt/keyrings/josm-apt.gpg

En la pasinteco, instrukcioj uzis apt-key. Se la ŝlosilo estis aldonita al la ŝlosilaro de la sistemo, la jena linio forigos ĝin. Ĉi tio neniam estas necesa, krom se ĝi malhelpas JOSM subskribi pakaĵojn kiuj NE estas josm.

sudo apt-key del $(apt-key list | grep -B1  "<josm-dev@openstreetmap.org>" | sed '$d' | cut -b 48-51,53-57)

Nun refreŝigu viajn fontojn:

# Eble vi devos antaŭe instali ssl-subtenon por apt:
sudo apt-get install apt-transport-https
# Refreŝigi fontojn
sudo apt-get update

kaj instalu:

# Vi povas preterpasi ĉi tiun unuan linion se ĉi tiuj pakaĵoj ne estis instalitaj antaŭe.
sudo apt-get remove josm josm-plugins

# Por la testita versio
sudo apt-get install josm
# Por la disvolviĝa versio
sudo apt-get install josm-latest

GNU Debian

Niaj propraj Ubuntu-pakaĵoj, supre, funkcias sur Debian kaj ni rekomendas uzi ilin. Depende de la agordo de sudo, iuj instrukcioj ne funkcios kiel "normala" uzanto sed nur kiel root.

La testita versio de ​JOSM haveblas sub main en sekcio utils, sed la versio kutime estas sufiĉe malnova.
Bonvolu, uzu la ​malantaŭenportan deponejon por ricevi pli ĝisdatigitan version, vidu ​Instrukciojn. Ĉi tiu versio eble ankoraŭ estas pli malnova ol niaj propraj pakaĵoj.

Ekde Debian 11 (bullseye) la ​josm-installer haveblas sub main en sekcio utils. Ĝi elŝutas la nunan .jar-dosieron de ĉi tiu retejo kaj ĝisdatigas ĝin se necese.

openSUSE

La testita versio de JOSM haveblas en la deponejo Application:Geo.[=#openSUSE]

Unue aldonu kiel radika uzanto en yast aŭ per zypper la deponejon (por Tumbleweed anstataŭigu $releasever per openSUSE_Tumbleweed):

zypper ar -f 'https://download.opensuse.org/repositories/Application:/Geo/$releasever' Application:Geo

Tiam simple instalu la pakaĵojn josm kaj josm-fonts.

Arch Linux

La oficiala deponejo enhavas la josm ​pakaĵon, kiu povas esti instalita per pacman -S josm.

La Arch-uzanta deponejo (AUR) aldone enhavas la josm-latest ​pakaĵon kun la plej nova versio de JOSM. Uzu vian AUR-helpilon por instali ĉi tiun pakaĵon.

Ambaŭ pakaĵoj estas pakaĵoj de triaj partioj kaj ne prizorgataj de la JOSM-teamo.

Problemsolvado

Java

Kiam vi duoble alklakas sur jar-dosiero kaj nenio okazas, en plej multaj kazoj tio signifas, ke Java ne estas instalita.

JOSM nun rekomendas ​Azul aŭ ​Bellsoft Liberica JDK-ojn. Ĝenerale, la nuna Java LTS estu preferata (nuntempe, tio estus Java 21), sed Java 11 funkcios. Vidu la README​ por nunaj rekomendoj. Sed unue provu la Javan jam distribuitan kun la operaciumo, ​ekzemple.

Kiam vi elektas elŝuton, memoru:

• Java Plug-in por retumiloj ne necesas por ruli JOSM. Sekve, rezultoj de paĝoj kiel www.java.com/en/download/installed8.jsp ne estas gravaj.
• Java-vario kun 64 bitoj estas rekomendata por JOSM. La arkitekturo de la operaciumo gravas por decidi inter 32-bita Java aŭ 64-bita Java. Ĉar JOSM ne estas influita de la arkitekturo de la retumilo, plej multaj rekomendoj sur ĉi tiu paĝo www.java.com/en/download/faq/java_win64bit.xml ne estas gravaj.
• Evitu paĝojn kiel www.java.com/en/download kiuj intencas meti Java Plug-in-ojn en retumilojn. Kaj ĉi tio ne gravas por JOSM.

Por plia informo vizitu la paĝojn Instalaj Notoj kaj ​problemsolvado. Java en ĉi tiu sekcio signifas JRE (Java Runtime Engine) kiu provizas JVM (Java Virtual Machine) por ruli JOSM, Java-programon kiu estas disvolvita uzante JDK (Java Development Kit) kaj kelkfoje lanĉita kun la JNLP (Java Network Launch Protocol a.k.a. Web Start kaj posteulo de Java Plug-in-oj).

Testado de Java

Kontrolas ĉu Java estas instalita kaj kial JOSM ne startas (ekzemplo ĉefe por MS Windows).

1. Elŝutu josm-testitan.jar al via labortablo.
2. Malfermu Komandoprompton a.k.a. Terminalon
3. Tajpu cd %homepath%⏎ kaj tajpu cd Desktop⏎
4. Tajpu java -version ⏎ Tri linioj kun la versiaj datumoj devus aperi. Se vi vidas ion alian, tiam Java ne estas ĝuste instalita.
5. Tajpu java -jar josm-tested.jar⏎. Nun JOSM devus funkcii, startita de la Komandlinio.
6. Fermu JOSM.
7. Tajpu josm-tested.jar⏎. Se JOSM denove startas, la Windows Explorer estas preta por duoblaj alklakoj sur jar-dosieroj.

Web Start

Vi devas unue instali ​OpenWebStart. Ĝi elŝutos kaj rulos Javon memstare. Bonvolu uzi la 64-bitan (x64) version de OpenWebStart se vi estas en Microsoft Windows. La transiro de Oracle WebStart al OpenWebStart daŭras, do en okazo de problemo bonvolu krei novan bileton aŭ afiŝi komenton al #17858.

Vi eble bezonos ĝisdatigi la defaŭltan aplikon por malfermi JNLP-dosierojn se vi antaŭe uzis Oracle WebStart. Vidu [jnlp-dosierasocion](​https://openwebstart.com/docs/OWSGuide.html#_jnlp_file_association) por instrukcioj pri agordo de OpenWebStart kiel la defaŭlta programo por jnlp-dosieroj.

Testado de Web Start

1. Elŝutu josm.jnlp al via labortablo.
2. Malfermu Terminalon kaj movu al la Labortablo kiel supre
3. Tajpu javaws josm.jnlp⏎. Ĉi tio devus unue elŝuti JOSM, montri sekurecdialogon kaj poste lanĉi JOSM.
4. Se tio malsukcesas, tiam tajpu javaws -verbose josm.jnlp⏎. Ĉi tio devus unue montri dialogon kun informoj pri la JVM kaj poste lanĉi JOSM.

Virtuala Maŝino

Elĉerpiĝo de memoro

Nuntempe mane kontroli la memoron de Java malofte necesas ĉar havebla RAM en komputiloj kreskis. Malĝuste elektitaj valoroj povas malplibonigi la rendimenton de JOSM.

Por iuj taskoj, JOSM havas grandan apetiton por memoro. Unuflanke, eble necesas agordi memorgrandon kiu subtenas pli da kromaĵoj kaj trajtoj. Aliflanke, malrapidaj maŝinoj povas esti stabiligitaj per limigo de la uzo de Java-memoro. Se necese, uzu la komandlinion por agordi la [Java-opcion](​https://docs.oracle.com/en/java/javase/11/tools/java.html#GUID-3B1CE181-CD30-4178-9602-230B800D4FAE__BABHDABI) -Xmx…m, ekzemple -Xmx512m aŭ -Xmx1536m. En Debian/Ubuntu vi povas redakti la dosieron /etc/default/josm respektive /etc/default/josm-latest.
Iam pli malnovaj java-programoj akceptis -Xmx=512m aŭ eĉ -Xmx 512m. Nun tiuj misformitaj argumentoj ĵetas erarmesaĝojn.

VM-selektado

En nunaj versioj de MS Windows defaŭlte Java estas instalita ĉefe en la dosierujo C:\Program Files\Java\. Aldonaj partoj estas metitaj en C:\Program Files\Oracle\Java\. Ekzistas dosierujo .\javapath\ kiel celo por la PATH-media variablo. Ĝi estas la hejmo por la tri virtualaj dosieroj java.exe, javaw.exe kaj javaws.exe. Ĉi tiuj dosieroj estas simbolaj ligiloj el la nunaj Java-instalaĵoj.

En pli malnovaj versioj de 64-bitaj Windows kelkfoje la 32-bitmoda JRE estis aldone instalita. Ankaŭ iuj retumiloj alportis sian propran JVM kun limigitaj kapabloj. En tiuj kazoj Web Start el la retumilo ne uzus vian Java-instalaĵon sed tiun de la retumilo.

Kontrolu, ke ne ekzistas alia javawebstart en \Windows\SysWow64. La Java-kontrolpanelo ne detektos ĝin kaj vi povas sekure forigi ĝin. Faru purigon kaj nur konservu la plej novajn versiojn de ĉiu JRE (Unu por la 32-bita modo, alia por la 64-bita modo).

Por fulmoklavoj kreitaj sur la labortablo por JNLP kaj rulantaj la Javawebstart-lanĉilon, certigu, ke vi pasas VM-parametrojn prefiksitajn per -J kaj sen intera spaco antaŭ la VM-opcio. Se vi instalis ambaŭ la 32-bitajn kaj 64-bitajn versiojn, vi devus pasi la opcion "-d64" se vi volas elekti la preferatan 64-bitan VM-on. Notu, ke iuj Oracle-dokumentaj paĝoj indikas la opcion "-D64" kun la malĝusta uskleco!)

Ekzemplo de redaktita komandlinio por fulmoklavo sur la windowsa labortablo:

javaws.exe -J-d64 -J-Xmx2048m  josm.jnlp

Microsoft Windows

josm.exe

Uzado de josm-setup.exe por instalado sur Microsoft Windows faras la jenon:

• Metas du plenumeblajn dosierojn JOSM.exe kaj HWConsole.exe en dosierujon %LOCALAPPDATA%\JOSM
• Registras JOSM.exe kiel celon por la dosierfinajĵoj *.osm, *.geojson, *.gpx, *.jos kaj *.joz.
• Metas JOSM-fulmoklavojn sur la Labortablon kaj en la Startmenuon.
• Aldonas malinstalajn datumojn en la konvenajn lokojn.

Kiam startigante, JOSM.exe startigas JOSM kun enigita versio de Java prizorgata de JOSM-disvolvistoj, bazita sur Azul Zulu. JOSM.exe agas kiel koverto kaj estas portebla.

HWConsole.exe similas al JOSM.exe sed startigas JOSM dum tenante malfermitan Windows-konsolon montranta la eligan fluon de JOSM (protokolojn).

JOSM.exe akceptas ĉiujn kutimajn [JOSM Program-argumentojn](wikitr:/Help/CommandLineOptions#Programarguments). Vidu ekzemplon:

# Ŝargi OSM-datumojn
josm.exe https://www.osm.org/way/476702262

Por doni [Java-opciojn](wikitr:/Help/CommandLineOptions#Javaoptions) al la Java VM, JOSM.exe uzas la agordodosieron JOSM.cfg en sia app-subdosierujo. En ĉi tiu dosiero, ĉiu opcio devas esti sur aparta linio.

Ekzemple, por ŝanigi memorasignon, malfermu %LOCALAPPDATA%\JOSM\app\JOSM.cfg kaj aldonu java-options=-Xmx8192m (por 8 GB) al nova linio sub la kaplinio [JavaOptions].

Grafikaĵoj

Iuj Windows-instalaĵoj havas grafikaĵpelilajn problemojn (vidu #23784 por ekzemplo). Ĉi tio povas montri simptomojn kiel:

• Nigraj stangoj en JOSM-ilobretoj
• Fajfado
• Aliaj neatenditaj uzantinterfazaj problemoj

1. Elŝutu kaj instalu Display Driver Uninstaller (DDU, [fonto](​https://github.com/Wagnard/display-drivers-uninstaller)) de la oficiala spegulo => ​https://www.wagnardsoft.com/display-driver-uninstaller-DDU-
2. De la "Device Type" (Aparattipo) falmenuuo dekstre, elektu "GPU". DDU aŭtomate detektos la GPU kiun vi uzas.
3. Alklaku "Clean and Restart" (Purigi kaj Restartigi) ĉe la supro. Ĉi tio malinstalos la grafikaĵpelilojn kaj restartigos vian PC-on.
4. Reinstalu la pelilojn.

AVERTO: Kreu sekurkopion de via PC antaŭ ol uzi DDU. Kvankam ĝi kreas restaŭropunkton memstare, estas ideale fari unu mem por ĉiuokaze.

macOS

Uzante brew

macOS-uzantoj povas uzi la pakaĵadministrilon [homebrew](​https://brew.sh/) por instali kaj ĝisdatigi sian JOSM-instancaĵon.

En Terminalo, rulu brew install --cask josm por instali aŭ brew upgrade --cask josm por ĝisdatigi al la nuna testita versio de JOSM.

Linux

Arch Linux

Uzante AUR vi povas instali [openwebstart-bin](​https://aur.archlinux.org/packages/openwebstart-bin).

Se vi uzas [icedtea-web](​https://archlinux.org/packages/extra/x86_64/icedtea-web/) anstataŭ la rekomendita openwebstart, vi ricevos eraron kun la plej nova java. java-17-openjdk konatas funkcii, sed java-22-openjdk ne.

Konataj problemoj

Ne fermitaj aferoj pri …:

• Java-problemoj - iuj el la cimoj kondukas al blokiloj en Oracle JVM (kovritaj ĉe [JavaBugs](wiki:JavaBugs)).
• Linux
• Ubuntu
• macOS
• Windows