[[TranslatedPages(revision=111,outdated=Member; Membership; Child and Parent not explained properly. Any need to split Tags into two parts ?)]] = Objecten - De basis bouwstenen van gegevens van OpenStreetMap en kaarten = Haast u niet bij het lezen van deze pagina, u kunt hem op elk moment weer opnieuw raadplegen. [[PageOutline(2-10,Inhoud)]] == Knopen, wegen en relaties == #NodesWaysRelations === Tags (ook een gegevensprimitief van OSM) === #Tags Tags geven betekenis aan de objecten. Zonder deze zou elk ander object nutteloos en zonder betekenis zijn. Elk van de ''drie andere gegevensprimitieven'' '''mag meerdere tags hebben'''. [=#presets Tags worden vaak in combinaties gebruikt; '''gewoonlijk kunnen deze combinaties worden gevonden] in [wikitr:/Presets voorkeuzen]'''. Maar het kan zijn dat de tags die u nodig heeft niet in de voorkeuzen staan en dient u ze eerst te weten te komen. Het eenvoudigste voorbeeld is [osmwiki:Key:drinking_water drinking_water=yes] - die is globaal aanwezig en kan worden toegepast op elk object dat water geeft. Een ander voorbeeld is [osmwiki:Key:leaf_cycle leaf_cycle]=* van bomen, die zal globaal minder dekking hebben (omdat niet overal dezelfde bomen groeien). Van tijd tot tijd zult u [osmwiki:Named_spots_instead_of_street_names tags tegenkomen die elders aanwezig zijn, maar niet in uw omgeving]; het is een goed idee om de wiki te controleren om te zien waar de tag over gaat, gebruik: [osmwiki:Essential_links_tagging Essential links tagging] als startpunt. [#Tags1 We zullen tags meer in detail hieronder behandelen], maar eerst behandelen we alle andere gegevensprimitieven. === Knopen (ook een gegevensprimitief van OSM) === #Nodes [[JOSMImage(data/node,24,bottom,margin-right=15,link=)]] Een **knoop** is een individueel punt met een gedefinieerde positie. ''Met de respectievelijke tags'' kan het worden gebruikt om winkels, zitbanken, individuele bomen of drinkwaterpunten aangeven. Alleen knopen hebben [wikitr:/Help/Concepts/Coordinates coördinaten] in het gegevensmodel van OSM. Wegen en relaties verwijzen eenvoudigweg naar knopen. ==== Gedeelde knopen ==== Knopen kunnen opnieuw worden gebruikt tussen meerdere wegen. Meerdere wegen kunnen verwijzen naar één enkele knoop (Gedeelde knoop). Een praktisch gebruik hiervan wordt gedemonstreerd op de pagina [[wikitr:/Help/Action/Draw#Gedeeldeknopen|Knopen tekenen]]. Het gereedschap [wikitr:/Help/Action/MergeNodes Knopen samenvoegen] kan worden gebruikt om gedeelde knopen te maken. === Wegen (ook een gegevensprimitief van OSM) === #Ways [[JOSMImage(data/way,24,bottom,margin-right=15,margin-bottom=5,link=)]] Een **weg** is een reeks knopen ([https://en.wikipedia.org/wiki/Polygonal_chain een "polygonale keten" uit gewone geometrie]). **weg** van OSM wordt gebruikt om lineaire objecten weer te geven, ''Met de respectievelijke tags'' kan het worden gebruikt om een oever van een rivier, een rij bomen, bochten in wegen te beschrijven (naast andere dingen). ==== Richting ==== Omdat knopen zijn gesorteerd in in OSM; heeft elke weg in OSM een richting. Dat geeft ons de mogelijkheid om tags toe te voegen (details over objecten) zoals [osmwiki:Key:conveying conveying=*] - om de richting van liften en bewegende trottoirs aan te geven of [osmwiki:Key:incline incline=*] die tezamen met wegen en voetpaden kan worden gebruikt. Er zijn [osmwiki:Category:Way_Direction_Dependent meer voorbeelden] maar we kunnen ze niet allemaal behandelen. **Opmerking**: Renderen van de richting in [wikitr:/Help/MapView kaartweergave] kan worden ingesteld in Weergaveinstellingen onder [wikitr:/Help/Preferences/Display#OSMData OSM-gegevens] ==== Segment ====#Segment Is '''een segment tussen twee opeenvolgende punten van de weg''' ([https://en.wikipedia.org/wiki/Line_segment "lijnsegment" uit gewone geometrie]). Dit maakt geen deel uit van het gegevensmodel van OSM, maar gebruikers maken vaak het onderscheid voor gereedschappen die werken op het niveau van het segment (in plaats van op de volledige weg); maak onderscheid tussen segment(en) en volledige "weg"en. **Opmerking**: Renderen van segmenten in [wikitr:/Help/MapView kaartweergave] kan worden ingesteld in Weergaveinstellingen onder [wikitr:/Help/Preferences/Display#OSMData OSM-gegevens] ==== Gebieden ==== #ClosedWays [[JOSMImage(data/closedway,24,middle,margin-right=15,margin-bottom=5,link=)]] Als een **weg** gesloten is, d.i. als de laatste knoop dezelfde is als de eerste knoop, wordt het ook wel een **gebied** genoemd. Een oude term hiervoor is ''gesloten wegen'' (deze is nog steeds aanwezig op de wiki, wordt nog gebruikt in software en door enkele mappers; een ander deel gebruikt "geometrie" als zij slechts spreken over de vorm van de objecten, zonder de tags). Soms is één enkel gebied niet genoeg om een object weer te geven (bijvoorbeeld een meer met een eiland erin), dan dient u een [wikitr:/Help/Concepts/Object#typemultipolygon multi-polygoon] te gebruiken. === Relaties (ook een gegevensprimitief van OSM) === #Relations ==== In de meeste gevallen zult u ze niet nodig hebben ==== Als enkele objecten kunnen worden weergegeven met een enkele ''knoop'' of ''weg'' en ''meerdere door software ondersteunde tags'', dan is er geen noodzaak voor relaties. Maar er zijn soms bijzondere gevallen waar het theoretisch en praktisch onmogelijk is ''alleen met knopen, wegen en tags'' (bijv. Beperkingen afslaan, dat hieronder zal worden behandeld). Dit betekent '''dat u [#Tags1 dit grote gedeelte "Relaties" kunt overslaan], totdat u beslist om een relatie toe te voegen of die te bewerken'''. ==== Eenvoudige verklaring ==== [[JOSMImage(data/relation,24,middle,margin-right=15,margin-bottom=5,link=)]] Een **relatie**: * is een reeks van andere objecten (knopen, wegen en relaties) * net als andere objecten (knoop, weg) - elke relatie kan zijn eigen "tags" hebben * kan worden gebruikt als lid in andere relaties (genest of hiërarchische structuren) * tag type=* gebruikt om één van de [osmwiki:Types_of_relation vele typen relaties] te definiëren Aanvullend kan aan elk object dat deelneemt in een **relatie** een **role** worden toegewezen, bijvoorbeeld "via" voor knoop en "from", "to" voor wegen in een relatie type=restriction . [wikitr:/Help/Relations Help voor Relaties] behandelt de meeste basale gereedschappen voor het bewerken van relaties in JOSM ([wikitr:/Help/Dialog/RelationList venster Relaties], [wikitr:/Help/Dialog/SelectionList Selectie], [wikitr:/Help/Dialog/RelationEditor Relatiebewerker]). ==== Meest populaire types ==== ===== type=multipolygon ===== Een waterobject (natural=water), een gebouw (building=*) of administratieve grens, tag ({{{admin_level=*}}} bestaat gewoonlijk uit meerdere ruimtelijk afgescheiden gedeelten die behoren tot één object. Meer belangrijk, elk van deze gedeelten kan uitsluitingen hebben ([https://en.wikipedia.org/wiki/Enclave_and_exclave enclaves/exclave] of eenvoudige eilanden of moerassen in het water bassins). * Delen worden gevormd met behulp van de rol "{{{outer}}}". ''Elke multi-polygoon zou ten minste één deel outer moeten hebben''. * Gaten in delen - met behulp van de rol "{{{inner}}}". ''Elk deel kan van 0 tot N gaten hebben''. * Wegen die een ring vormen waar alle wegen zijn verbonden tussen elkaar met behulp van gedeelde knopen (JOSM zal u waarschuwen over fouten bij Validatie) * In heel bijzonder gevallen kunnen gaten worden genest. Als nesten meer complex is dan ''enkele buitenste'' en ''enkele binnenste ring'', kan het wisselen van rol worden voortgezet: outer-inner-outer-inner-… * Buitenste en binnenste ringen zouden geen gedeelde knopen moeten hebben (maar Validatie zal u waarschuwen hierover en over andere fouten) Multi-polygoon specifieke gereedschappen: * [wikitr:/Help/Action/CreateMultipolygon een multipolygoon maken] * [wikitr:/Help/Action/UpdateMultipolygon bestaande multipolygoon bijwerken] ===== type=route ===== [osmwiki:Relation:route Route-Relation] beschrijft veel voorkomende routes voor alle soorten modi van transport en diensten voor vervoer, zoals [osmwiki:Tag:route=road wegen], [osmwiki:Tag:route=bicycle fiets], [osmwiki:Tag:route=hiking hiken], [osmwiki:Public_transport public_transport] of zelfs electrische [osmwiki:Tag:route=power lijnen] ===== type=restriction ===== Kan worden gebruikt om beperking afslaan te beschrijven overeenkomstig wegmarkeringen en bebording. JOSM heeft plug-in om dit type relaties te ondersteunen: [osmwiki:JOSM/Plugins/Turnrestrictions plug-in Beperking afslaan], [osmwiki:/Relation:restriction#Examples Voorbeelden] == Tags ==#Tags1 Meer precies, een **tag** is een naam/waarde-paar dat is toegewezen aan een object. Als we schrijven `foo`=`bar` bedoelen we dat ''De tag met de naam foo is toegewezen aan de waarde bar''. Hier zijn enkele voorbeelden: * `name`=`Hoofdweg` toegewezen aan een weg. Deze tag geeft aan dat de naam van de weg `Hoofdweg` is. * `natural`=`tree` toegewezen aan een knoop. Deze tag geeft aan dat de knoop in de echte wereld een boom weergeeft. * `route`=`bus` toegewezen aan een relatie. Deze tag geeft aan dat de relatie een busroute vertegenwoordigt. Tags kunnen worden gecombineerd. Een object kan net zoveel tags hebben als noodzakelijk is. Hier is een meer complex voorbeeld: {{{ highway=woonerf name=Main road name:en=Main road name:nl=Hoofdweg name:de=Hauptstrasse maxspeed=30 hgv=no oneway=yes }}} Toegewezen aan een weg geeft deze verzameling **tags** aan dat de weg een woonerf weergeeft met de naam ''Hoofdweg'' (de Duitse naam is dan ''Hauptstraße'', de Engelse naam die in dit voorbeeld gelijk is aan ''Main road'' is dan ''Main road''). De snelheid is beperkt tot 30km/u en zwaar verkeer (hgv) is niet toegestaan. Verder is het een éénrichtingsweg. In het [[JOSMImage(dialogs/propertiesdialog)]] [wikitr:/Help/Dialog/TagsMembership paneel Tags/Leden] kunt u tags aan een object toewijzen, tags van een object verwijderen, of toegewezen tags bewerken. == Technische eigenschappen == === ID van object ===#ObjectId De server van OSM wijst aan elk object een uniek nummer toe, het **object ID** of **OSM ID**. In JOSM heeft een nieuw object geen ID (de ID ervan is 0) totdat het voor de eerste keer wordt geüpload naar de server van OSM. * Onder **''[[JOSMImage(preference)]] [wikitr:/Help/Action/Preferences Voorkeuren] (of **''`F12`''**) -> [[JOSMImage(preferences/display,24,link=,middle)]] [wikitr:/Help/Preferences/Display Instelling Beeldscherminstellingen] -> Weergave en vormgeving''** is het mogelijk om de weergave van ID's voor objecten in- of uit te schakelen in de vensters. * Met **''Bestand -> [[JOSMImage(downloadprimitive)]] [wikitr:/Help/Action/DownloadObject Object downloaden…]''** is het mogelijk om **objecten** met hun ID te downloaden. **Opmerking**: Het weergeven van object-ID's in de [wikitr:/Help/Dialog/SelectionList Selectielijst] kan worden ingesteld in Weergaveinstellingen onder [wikitr:/Help/Preferences/Display#LookAndFeel Weergave en vormgeving]. === Objectversies en geschiedenis === #Objectversionsandhistory Versienummers (versies) werden ingevoerd om het bewerken in de stijl van een wiki te vereenvoudigen. Helaas dient u voor het bijhouden van wijzigingen aan wegen/relaties meer complexe gereedschappen te gebruiken dan een eenvoudige vergelijking op versienummer. * Inhoud van de relatie kan wijzigen zonder de versie of ID van de relatie te wijzigen (een weg kan worden gewijzigd, een knoop kan worden gewijzigd, een kind-relatie kan worden gewijzigd). * Inhoud van de weg kan wijzigen zonder de versie of ID van de weg te wijzigen (een kind-knoop kan meerdere keren heen en weer worden verplaatst, maar de ID van de weg blijft hetzelfde). Maar u kunt altijd de volledige geschiedenis van een knoop nagaan, gebaseerd op zijn geschiedenis. Ook kunt u op tijd gebaseerde gegevens gebruiken (regio uitgenomen op datum) om te inspecteren hoe objecten werden gewijzigd (en verwijzen naar het object-ID en tijdstip uit de database). **Opmerking**: Het weergeven van objectversies in de [wikitr:/Help/Dialog/SelectionList Selectielijst] kan worden ingesteld in Weergaveinstellingen onder [wikitr:/Help/Preferences/Display#LookAndFeel Weergave en vormgeving]. ==== Informatie over de laatste versie ==== * **''Beeld -> [[JOSMImage(info)]] [wikitr:/Help/Action/InfoAboutElements Gevorderde informatie]''** opent afzonderlijke vensters met informatie over de geselecteerde objecten in tekstformaat. * **''Beeld -> [[JOSMImage(info)]] [wikitr:/Help/Action/InfoAboutElementsWeb Gevorderde informatie (web)]''** opent de **objectenpagina's** van de geselecteerde objecten op de [osmwww: website van OSM] in uw webbrowser. Als alternatief, kunt u direct naar de objecten bladeren door het volgende adres in uw webbrowser in te voeren: {{{ https://www.openstreetmap.org/browse/[node/way/relation]/[ID] }}} ==== Geschiedenis van het object ====#ObjectHistory * **''Weergave -> [[JOSMImage(dialogs/history,18)]] [wikitr:/Help/Action/ObjectHistory Geschiedenis]''** (of Toetsenbord sneltoets:**''`Ctrl+H`''**) opent het venster Geschiedenis. Het venster Geschiedenis zal u de **versies** van een bepaald object tonen. * Als alternatief, **''Weergave -> [[JOSMImage(dialogs/history)]] [wikitr:/Help/Action/ObjectHistoryWeb Geschiedenis(web)]''** (of Toetsenbord sneltoets:**''`Ctrl+Shift+H`''**) opent een pagina op de [osmwww: OSM website] in uw webbrowser die ook de historie van het object weergeeft. ---- Terug naar [wikitr:/Help Help]