[[TranslatedPages(revision=231)]] [[PageOutline(2-3, Innihaldstavla)]] = Niðurhal = Henda síðan gevur grundleggjandi JOSM-installatiónstrinn og villuleitingar kunning. Fyri at byrja arbeiða við JOSM, vinaliga síggj [wikitr:/Introduction] og [wikitr:/Help] síðurnar. Og fyri sera flóknum trupulleikum, síggj [wikitr:/InstallNotes Installatións notatir]. == Tilráðnu valmøguleikar ==#Tilradnuvalmogleikar [[JOSMImage(openlocation, valign=middle, link=[/download/josm.jnlp])]] **Byrja [/download/josm.jnlp josm.jnlp]** (nýggjasta provaða útgávan) \\ Tillikin útgáva, allar stýrikerfi, sjálvvirk uppdatering til nýggjasta ''provaða útgávan'' mánaðarliga ([#Webstart hvussu byrja skal]). \\ \\ [[JOSMImage(download, valign=middle, link=[/josm-tested.jar])]] **Tak niður [/josm-tested.jar josm-tested.jar]** (provað útgáva [[Version(tested)]]) \\ Allar stýrikerfi ([#Java hvussu koyra skal]). \\ \\ == Allir niðurhal valmøguleikar ==#Fleriniðurhalvalmogleikar Eingin [/roadmap mánaðin] gevur JOSM-bólkurin út eina **provaða útgávu** fyri niðurhal. MS Windows og Apple macOS variantirnar eru bygdar á hesi provaða útgávu. Tá ið tú klikkar á josm.jnlp fyri at byrja JOSM, fært tú altíð nýggjasta provaða útgávuna. Java's [wikitr:/InstallNotes#Webstart Web Start] er mekanismin bakvið hetta. [=#DevelopmentVersion] Eingin [/log/josm/?verbose=on&limit=20 nátt] framleiða byggiskipanirnar eina **síðstu útgávu**. Hesar útgávur kunnu hava alvarlegar feilir. Men mest allar virka tey væl eisini. Fyri síðstu útgávuna er eisini ein Web Start-variant tøk. ||= =||||= **Fyri øll stýrikerfi** =|| || || || || ||= **Útvikling** =|| ||=**Útgáva** =||= **Web Start** =||= **Niðurhal** =||= **Windows** =||= **Apple macOS** =||= **Ubuntu, Debian…** =||= **openSUSE** =||= **Arch Linux** =||= **Jar / Javadoc / Kelda** =|| ||**provað [[Version(tested)]]** || \ || [/download/josm.jnlp josm.jnlp] || \ || [/josm-tested.jar] || \ || \\ [/download/windows/josm-setup.exe josm-setup.exe] \\ [/download/windows/josm-setup.msi josm-setup.msi] \\ [https://apps.microsoft.com/store/detail/josm/XPFCG1GV0WWGZX Microsoft Store]\\ ''([#Mswindowswrapper sí niðanfyri])'' || \ || \\ [/download/macosx/josm-macosx.zip JOSM macOS .zip-pakki] \\ ''ella ([#macOS homebrew])'' || \ || ''[#Ubuntu sí niðanfyri]'' || \ || ''[#Opensuse sí niðanfyri]'' || \ || ''[#ArchLinux sí niðanfyri]'' || \ || [/repository/releases/org/openstreetmap/josm/josm/ josm]:[[Version(tested)]] || ||**síðsta [[Version(latest)]]** || \ || [/download/josm-latest.jnlp latest.jnlp] || \ || [/josm-latest.jar] || \ || ''sí [https://github.com/openstreetmap/josm/releases útgávur á github] || \ || ''sí [https://github.com/openstreetmap/josm/releases útgávur á github] || \ || ''[#Ubuntu sí niðanfyri]'' || || \ || ''[#ArchLinux sí niðanfyri]'' || \ || [/repository/snapshots/org/openstreetmap/josm/josm/SNAPSHOT/ Nýt snapshots] || ||=''**eldri**'' =|| || \ || [/download/ niðurhal/] || \ || ''sí [https://github.com/openstreetmap/josm/releases útgávur á github] || \ || ''sí [https://github.com/openstreetmap/josm/releases útgávur á github] || \ || [/apt/pool/universe/j/ pool/] || || || \ || [/repository/releases/org/openstreetmap/josm/josm/ provaðar útgávur] || Tá ið tú koyrir skript, vinaliga kanna fyrst [/latest síðstu], [/tested provaðu] ella [/version allar] fyri at minka niðurhal bandvídd. ** Stripp umsetingar **[=#Striptranslations] \\ Um niðurhalstødd er eitt trupulleika, eru minni fílur av tí provaða útgávuni tøkar. Fyri niðurhals ið bert innihalda enskt, legg til [/josm-tested.jar?lang=en ?lang=en] í URL-in. Fyri at innifara eina umseting, skift `en` við [wikitr:/TracLanguages málkota] tú ynskir (lítil fyrsti bókstavur, bert stuðlað mál). Tú kanst minka fílustøddina meira við at strippa av undirskriftar kunningini við at leggja til [/josm-tested.jar?lang=en&unsigned=1 ?unsigned=1]. == Linux Pakka Savnar == === JOSM's Debian bygt fyri Ubuntu fyri øll ===#Ubuntu Hetta er okkara egna pakka savn fyri Ubuntu fyri øll. Tað skal eisini virka við øðrum Debian bygdum (serstakliga Ubuntu bygdum) útbýtingum, men vit kanna og viðlíka ikki aktivar øðrar útbýtingar enn Ubuntu. Savnin inniheldur báðar pakkur: * ''josm'' – Gevir provaða útgávuna (støðug). Skiftir pakkan frá tí almenna savninum á tínari útbýting. Sjálvsettu JOSM-mappa navnið er sett til `JOSM`. * ''josm-latest'' – Síðsta útgávan (hvønn nátt). Kann verða installerað samsíða við josm-pakkuna, tí er sjálvsettu JOSM-mappa navnið sett til `JOSM-latest`. Báðar pakkurnar geva `/etc/default/josm` hvørt um annað `/etc/default/josm-latest` sum stillinga fílu fyri [wikitr:Help/CommandLineOptions#Javaoptions java valmøguleikar]. Umframt vanliga ferðina lýst niðanfyri, kunnu eldri DEB fílur verða tikkaðar niður handaliga frá [/apt/pool/universe/j/ savnunum]. ==== Installatión ==== Rætta pakka keldu listan `/etc/apt/sources.list.d/josm.list`: {{{#!sh sudo editor /etc/apt/sources.list.d/josm.list }}} og legg til eina av fylgjandi linjum samsvariandi tínari Ubuntu-útgávu: {{{#!sh deb [signed-by=/etc/apt/keyrings/josm-apt.gpg] https://josm.openstreetmap.de/apt plucky universe deb [signed-by=/etc/apt/keyrings/josm-apt.gpg] https://josm.openstreetmap.de/apt oracular universe deb [signed-by=/etc/apt/keyrings/josm-apt.gpg] https://josm.openstreetmap.de/apt noble universe deb [signed-by=/etc/apt/keyrings/josm-apt.gpg] https://josm.openstreetmap.de/apt jammy universe deb [signed-by=/etc/apt/keyrings/josm-apt.gpg] https://josm.openstreetmap.de/apt focal universe deb [signed-by=/etc/apt/keyrings/josm-apt.gpg] https://josm.openstreetmap.de/apt bionic universe # Fyri aðrar Debian bygdar útbýtingar legg til: deb [signed-by=/etc/apt/keyrings/josm-apt.gpg] https://josm.openstreetmap.de/apt alldist universe }}} Alternativt, kann hetta verða gjørt við fylgjandi ein-linju í Ubuntu (ikki fyri Ubuntu bygdar útbýtingar sum Linux Mint): {{{#!sh echo "deb [signed-by=/etc/apt/keyrings/josm-apt.gpg] https://josm.openstreetmap.de/apt $(lsb_release -sc) universe" | sudo tee /etc/apt/sources.list.d/josm.list > /dev/null }}} ella fyri Linux Mint: {{{#!sh echo "deb [signed-by=/etc/apt/keyrings/josm-apt.gpg] https://josm.openstreetmap.de/apt $(grep ^DISTRIB_CODENAME= /etc/upstream-release/lsb-release| awk -F = '{print $(2)}') universe" | sudo tee /etc/apt/sources.list.d/josm.list > /dev/null }}} Tak niður [/josm-apt.key almenna lykilin]: {{{#!sh sudo curl https://josm.openstreetmap.de/josm-apt.key -o /etc/apt/keyrings/josm-apt.gpg }}} Í fyrrverandi leiðbeiningum varð `apt-key` brúkt. Um lykilin varð lagdur til skipanar lykilringin, vil fylgjandi linja stripa hann. Hetta er ongantíð neyðugt, uttan so at tað forðar JOSM frá at undirskriva pakkar ið IKKI eru josm. {{{#!sh sudo apt-key del $(apt-key list | grep -B1 "" | sed '$d' | cut -b 48-51,53-57) }}} Nú dagfør tínar keldur: {{{#!sh # Tú kanskje mást installera SSL stuðul fyri apt áður: sudo apt-get install apt-transport-https # Dagfør keldur sudo apt-get update }}} og installera: {{{#!sh # Tú kanst hoppa um hesa fyrstu linjuna um hesar pakkurnar vóru ikki installeraðar áður. sudo apt-get remove josm josm-plugins # Fyri provaða útgávuna sudo apt-get install josm # Fyri útviklings útgávuna sudo apt-get install josm-latest }}} === GNU Debian ===#GNUDebian Okkara egna Ubuntu pakkur, [#Ubuntu omanfyri], virka á Debian og vit tilráða at nýta teir. Áhugað av uppsetingini av `sudo`, viljar nakaðar leiðbeiningar ikki virka sum "vanlig" brúkari, men bert sum `root`. Provaða útgávan av [https://packages.debian.org/stable/josm JOSM] er tøk undir **''main''** í partinum **''utils''**, men útgávan er vanliga gomul. \\ Vinaliga, nýt [https://backports.debian.org bakút savnið] fyri at fáa eina meira dagførd útgávu, sí [https://backports.debian.org/Instructions Leiðbeiningar]. Henda útgávan kann enn vera eldri enn okkara egna pakkur. Síðan Debian 11 (bullseye) er [https://packages.debian.org/stable/josm-installer josm-installer] tøkur undir **''main''** í partinum **''utils''**. Hon takar niður núverandi .jar fíluna frá hesi síðu og dagførir hana um neyðugt. === openSUSE ===#Opensuse Provaða útgávan av JOSM er tøk í Application:Geo savninum.[=#openSUSE] Legg fyrst til sum root brúkari í yast ella við zypper savnið (fyri Tumbleweed skift **$releasever** við **openSUSE_Tumbleweed**): {{{#!sh zypper ar -f 'https://download.opensuse.org/repositories/Application:/Geo/$releasever' Application:Geo }}} Innstaller so einfaldliga ''josm'' og ''josm-fonts'' pakkurnar. === Arch Linux ===#ArchLinux Tað almenna savnið inniheldur `josm` [https://archlinux.org/packages/extra/any/josm/ pakkuna], ið kann verða installerað við `pacman -S josm`. Arch brúkara savnið (AUR) inniheldur umframt `josm-latest` [https://aur.archlinux.org/packages/josm-latest pakkuna] við síðstu útgávu av JOSM. Nýt tín AUR hjálpara fyri at installera hesa pakkuna. Báðar pakkurnar eru triðja part pakkur og ikki viðlíkaðar av JOSM-bólkinum. == Villuleiting == === Java ===#Java Tá ið tú dobbelt-klikkar á eina jar fílu og eingin ting hendir, merkir tað í flestu førum at Java ikki er installerað. JOSM tilráðir nú [https://www.azul.com/downloads/?version=java-21-lts&package=jdk-fx#zulu Azul] ella [https://bell-sw.com/pages/downloads/?package=jre-full#mn Bellsoft Liberica] JDK'ir. Almennliga talð, skal núverandi Java LTS verða frammanfyri (á skrivingartíðpunktinum, hetta var Java 21), men Java 11 vil virka. Sí [source:/trunk/README README] fyri núverandi tilráðingar. Men royn fyrst Java ið longu er útbýtt við stýrikerfinum, [https://en.wikipedia.org/wiki/OpenJDK til dømis]. Tá ið tú velur eitt niðurhal, minst á: * Ein Java Plug-in fyri kaggar er **ikki** neyðugur fyri at koyra JOSM. Tí eru úrslit frá síðum sum www.java.com/en/download/installed8.jsp ikki relevant. * Ein Java variant við 64 bitum er tilráð fyri JOSM. Stýrikerfi bygningsskapurin er týdningarmikil fyri at velja ímillum 32 bit Java ella 64 bit Java. Tí at JOSM er **ikki** ávirkaður av kagga bygningsskapanum, eru flestu tilráðingar á hesi síðu www.java.com/en/download/faq/java_win64bit.xml ikki relevantar. * Forða fyri síðum sum www.java.com/en/download ið hava sum endamál at seta Java Plug-ins í kaggar. Og hetta er **ikki** týdningarmikið fyri JOSM. Fyri meiri kunning, vitja [wikitr:/InstallNotes Installatións notatir] og [https://www.java.com/en/download/help/troubleshoot_java.xml villuleiting] síðurnar. ''Java'' í hesum partinum merkir ein JRE (Java Runtime Engine) ið gevur ein JVM (Java Virtual Machine) fyri at koyra JOSM, eitt Java-program ið er framt við at nýta JDK (Java Development Kit) og onkuntíð byrjað við JNLP (Java Network Launch Protocol aka Web Start og arvingur av Java Plug-ins). ==== Kanning av Java ====#JavaTest [=#Troubleshootingjarfile] Kannar um Java er installerað og hví JOSM byrjar ikki (dømi høvuðsliga fyri MS Windows). 1. Tak niður [/josm-tested.jar josm-tested.jar] til títt skriviborð. 1. Opna ein stýriboð skipan ella Terminal 1. Skriva `cd %homepath%`⏎ og skriva `cd Desktop`⏎ 1. Skriva `java -version `⏎ Tríggjar linjur við útgávu dátuni eiga at vísa seg. Um tú sær eitt annað, so er Java ikki rætt installerað. 1. Skriva `java -jar josm-tested.jar`⏎. Nú á JOSM at koyra, byrjað frá [wikitr:/Help/CommandLineOptions Stýriboð skipanini]. 1. Frágreið JOSM. 1. Skriva `josm-tested.jar`⏎. Um JOSM byrjar aftur, so er Windows Explorer klárur fyri dobbelt klikk á jar fílur. === Web Start ===#Webstart [=#Troubleshootingjhlplink] Tú mást fyrst installera [https://openwebstart.com/ OpenWebStart]. Tað vil taka niður og koyra Java av sjálvum. Vinaliga nýt 64 bita (`x64`) útgávuna av OpenWebStart um tú ert á Microsoft Windows. Umstillingin frá Oracle WebStart til OpenWebStart er enn í gongd, so um trupulleiki, vinaliga upprætta eina [/newticket nýggja ticket] ella skriva eina viðmerking til #17858. Tú kanskje mást dagføra sjálvsettu applikatiónina fyri at opna JNLP fílur um tú hevur brúkt Oracle WebStart áður. Sí [jnlp fílu sambinding](https://openwebstart.com/docs/OWSGuide.html#_jnlp_file_association) fyri leiðbeiningar um at seta OpenWebStart sum sjálvsettu programið fyri jnlp fílur. ==== Kanning av Web Start ====#Webstarttest 1. Tak niður [/download/josm.jnlp josm.jnlp] til títt skriviborð. 1. Opna ein Terminal og flyt til Skriviborðið sum omanfyri 1. Skriva `javaws josm.jnlp`⏎. Hetta á fyrst at taka niður JOSM, vísa ein trygdardialog og so byrja JOSM. 1. Um tað miseydnast, so skriva `javaws -verbose josm.jnlp`⏎. Hetta á fyrst at vísa ein dialog við kunning um JVM og so byrja JOSM. === Virtual Vél ===#Troubleshootingjvm ==== Úti av minni ==== Nú til dags er handvirk stýring av Java minni sjaldan neyðug vegna tá at tøkt RAM á telvum er vaksið. Rangt valdar gildi kunnu minka JOSM framførslu. Fyri summar arbeiðslur, hevur JOSM stóran mat á minni. Á annari síðu, kann tað vera neyðugt at stilla eina minnisstødd ið stuðlar fleiri plugins og funktiónir. Á hinum síða, kunnu pælar telvur verða støðgaðar við at takmarka Java minnisnýtslu. Um neyðugt, nýt [wikitr:/Help/CommandLineOptions stýriboð skipanina] fyri at seta [Java valmøguleikin](https://docs.oracle.com/en/java/javase/11/tools/java.html#GUID-3B1CE181-CD30-4178-9602-230B800D4FAE__BABHDABI) -Xmx…m, til dømis `-Xmx512m` ella `-Xmx1536m`. Í Debian/Ubuntu kanst tú rætta fíluna `/etc/default/josm` hvørt um annað `/etc/default/josm-latest`. \\ Áður fyrr tóku eldri java forrit `-Xmx=512m` ella jafnvel `-Xmx 512m`. Nú kasta hesi rongu stillingar villuboðum. ==== VM val ====#VMselectiononWindowsx64 Á núverandi útgávum av MS Windows er Java sjálvset uppsett høvuðsliga í `C:\Program Files\Java\` mappuni. Viðbótar partar eru settir í `C:\Program Files\Oracle\Java\`. Tað er ein `.\javapath\` mappa sum mál fyri PATH umhvørvisbroytin. Hon er heim fyri tríggjar virtual fílurnar `java.exe`, `javaw.exe` og `javaws.exe`. Hesar fílur eru symboliskir leinkjur frá núverandi Java uppsetingum. Á eldri útgávum av 64 bita Windows var stundum 32 bita háttur JRE umframt uppsettur. Eisini fóru summar kaggar við teirra egna JVM við takmarkaðum møguleikum. Í hesum førum myndi ein Web Start frá kagganum ikki nýta tína Java uppseting men tína frá kagganum. Kanna um tað ikki er onnur javawebstart í `\Windows\SysWow64`. Java stýripallið mun ikki kenna hana og tú kanst tryggleika stripa hana. Útfør rudding og halt bert nýggjastu útgávurnar av hvørjum JRE (Ein fyri 32-bita hátt, ein onnur fyri 64-bita hátt). Fyri flýtileiðir upprættaðar á skriviborðinum fyri JNLP og koyring av Javawebstart byrjarinum, ver vísur um at senda VM parametrar forskeytt við -J og uttan ímillum rúm fyri frammanfyri VM valmøguleikin. Um tú hevur sett upp bæði 32-bita og 64-bita útgávurnar, eigur tú at senda valmøguleikin "`-d64`" um tú ynskir at velja valda 64-bita VM. Minst á at summar Oracle skjalsíður vísa valmøguleikin "-D64" við rongari stórum/lítlum bókstavum!) Dømi um rættaða stýriboð skipanina fyri ein flýtileið á Windows skriviborðinum: {{{ #!sh javaws.exe -J-d64 -J-Xmx2048m josm.jnlp }}} === Microsoft Windows ===#MSWindows ==== josm.exe ====#Mswindowswrapper Nýtsla av josm-setup.exe fyri uppseting á Microsoft Windows gerir eftirfylgjandi: * Setur tvær koyrslu fílur `JOSM.exe` og `HWConsole.exe` í mappuna `%LOCALAPPDATA%\JOSM` * Skráir JOSM.exe sum mál fyri fílu endingarnar `*.osm`, `*.geojson`, `*.gpx`, `*.jos` og `*.joz`. * Setur JOSM flýtileiðir á Skriviborðið og í Byrjan valmyndina. * Leggur til avuppsetingar dátur á hóskandi støðum. Tá ið byrjað verður, byrjar JOSM.exe JOSM við eini innbygdu útgávu av Java viðlíkað av JOSM útviklarum, bygt á Azul Zulu. JOSM.exe arbeiðir sum ein ''wrapper'' og er [wikitr:/USB_Stick portable]. HWConsole.exe líkist JOSM.exe men byrjar JOSM meðan hon heldur einum Windows konsoll opnum ið vísur JOSM standard úttak (logger). JOSM.exe tekur ímóti øllum vanligum [JOSM Program argumentum](wikitr:/Help/CommandLineOptions#Programarguments). Sí dømi: {{{ #!sh # Innles OSM dátur josm.exe https://www.osm.org/way/476702262 }}} Fyri at geva [Java valmøguleikar](wikitr:/Help/CommandLineOptions#Javaoptions) til Java VM, nýtur JOSM.exe stillinga fíluna `JOSM.cfg` í sínari app undirmappu. Í hesi fílu, má hvør valmøguleiki vera á sínari egnalinju. Til dømis, fyri at broyta minnisútdeling, opna `%LOCALAPPDATA%\JOSM\app\JOSM.cfg` og legg til `java-options=-Xmx8192m` (fyri 8 GB) til eina nýggja linju undir `[JavaOptions]` yvirskriftini. ==== Grafikk ====#MicrosoftWindowsGraphics Summar Windows uppsetingar hava skjákaffi driver trupulleikar (sí #23784 fyri eitt dømi). Hetta kann vísa symptom sum: * Svartar stongir í JOSM amboðsstongum * Fløkt * Aðrir óvæntaðir brúkaraflatan trupulleikar 1. Tak niður og sett upp Display Driver Uninstaller (DDU, [kelda](https://github.com/Wagnard/display-drivers-uninstaller)) frá tí almenna speglingar ambætaranum => https://www.wagnardsoft.com/display-driver-uninstaller-DDU- 2. Frá "Device Type" (Tøkt slag) fellilistanum til høgru, vel "GPU". DDU mun sjálvvirkandi kenna GPU'ið tú nýtur. 3. Klikk á "Clean and Restart" (Rudda og byrja umaftur) ovast. Hetta mun avuppseta skjákaffi driverarnar og byrja tína telvu umaftur. 4. Sett driverarnar upp aftur. //**ÁVARSNING: Upprætta eitt trygdaraftrit av tínari telvu áðrenn tú nýtur DDU. Tó at tað upprættar ein umafturkomustað av sjálvum, er tað fullkomið at gera ein sjálvur bara fyri at vera á tryggari síðu.**// === macOS ===#macOS [=#MacOSErrors][=#MacOSXMountainLionErrors][=#Macoserrors] ==== Nýta brew ====#brew macOS brúkarar kunnu nýta [homebrew](https://brew.sh/) pakki handfararan fyri at seta upp og dagføra teirra JOSM tilfari. Í Terminal, koyr `brew install --cask josm` fyri at seta upp ella `brew upgrade --cask josm` fyri at dagføra til núverandi provaðu útgávu av JOSM. === Linux ===#linux ==== Arch Linux ==== Við at nýta AUR kanst tú seta upp [openwebstart-bin](https://aur.archlinux.org/packages/openwebstart-bin). Um tú nýtur [icedtea-web](https://archlinux.org/packages/extra/x86_64/icedtea-web/) í staðin fyri tína tilráðnu openwebstart, fært tú ein villa við nýggjasta java. java-17-openjdk er kent fyri at virka, men java-22-openjdk ger tað ikki. === Kend trupulleikar === Ikki latið mál um …: * [/query?status=!closed&type=defect&keywords=~java Java trupulleikar] - summar av teim villunum leiða til blokeringar í Oracle JVM (døkt á [JavaBugs](wiki:JavaBugs)). * [/query?status=assigned&type=defect&status=needinfo&status=new&status=reopened&keywords=~linux&order=priority Linux] * [/query?status=assigned&type=defect&status=needinfo&status=new&status=reopened&keywords=~ubuntu&order=priority Ubuntu] * [/query?status=assigned&type=defect&status=needinfo&status=new&status=reopened&keywords=~macos&order=priority macOS] * [/query?status=assigned&type=defect&status=needinfo&status=new&status=reopened&keywords=~windows&order=priority Windows]